SRON Bloggers: Zwarte gaten kijken vanuit de achtertuin

Als kind was ik al gefascineerd door exotische werelden. Naast vreemde landschappen, dinosauriërs en het leven onder water, prikkelde vooral de sterrenhemel mijn fantasie. Nu bestudeer ik als sterrenkundige de grootste structuren in het heelal en de zwarte gaten die daarin bellen blazen. Ik gebruik daarvoor speciale ruimtetelescopen, maar begon ooit met het kijken naar sterren met een telescoop vanuit de achtertuin, blogt sterrenkundige Jelle de Plaa.

Een zwart gat met een schijf van heet gas eromheen (Foto: NASA)

Ik verwonderde me als klein ventje over hoe de aarde en het leven erop ooit was ontstaan. Niet alleen de natuur van vandaag was interessant, maar ook hoe het allemaal zo gekomen was. Ik probeerde me voor te stellen hoe het miljoenen jaren geleden op aarde moet zijn geweest met gekke vissen in de zee en grote dinosauriërs op het land. In een oude atlas vond ik tekeningen van de aarde, de maan en het zonnestelsel. Op de pagina’s erna stonden sterren, melkwegstelsels en het heelal. Ik begreep toen nog niet goed hoe groot het allemaal was, maar het was spannend om te fantaseren over die buitenaardse werelden. Die verwondering over de natuur en sterrenkunde is niet meer over gegaan.

Weinig dingen in de sterrenkunde spreken zo tot de verbeelding als zwarte gaten die alles in hun omgeving op lijken te slurpen. Een zwart gat is eigenlijk een ontzettend zwaar en klein ding tegelijk. Het ontstaat als het binnenste van een ster in elkaar gedrukt wordt tijdens een sterexplosie. Stel dat je van de aarde een zwart gat zou willen maken, dan moet je hem samenpersen tot de grootte van een knikker. De zwaartekracht van een zwart gat is zo groot dat zelfs licht er niet aan kan ontsnappen. Lees verder bij Wetenschap.nu